9 lỗiii khi viết và cách hạn chế

Viết là một việc mà mỗi ngày mình đều phải ghi chú. Trong đó, phần được trình bày thật nổi bật là những lỗi thường mắc phải.

Xin phép tóm tắt dưới đây một số lỗi cơ bản, để bạn tránh/hạn chế sớm hơn mình nếu có thể. 9 lỗi này không phân chia thể loại, vì dù viết ngắn hay dài, email hay blog... thì cũng đều gặp. Các anh/chị/ bạn bè nào nhiều kinh nghiệm nếu đọc qua cũng xin nhẹ nhàng, cởi mở giúp mình thêm nghen. 

Hình: Unsplash

Nỗi lòng

1. “Muốn" viết

Nghĩa là muốn viết quá nên một bài mà quá trời chủ đề. Đọc xong thì thật sự không biết muốn viết gì.

Cách hạn chế: Hỏi lại bản thân: muốn viết điều gì nhất? Trả lời được rồi thì thì tập trung viết điều đó thôi. 

Tư duy

2. Vòng vo như bùng binh

Lỗi viết vòng vo thường do không suy nghĩ mạch lạc trước khi viết. Không sắp xếp các ý dẫn đến trùng.

Cách hạn chế: Trước khi viết cần lên outline/ dàn ý. Chắc có nhiều người giỏi rồi thì sắp xếp luôn ý trong đầu khi có cảm hứng. Còn mình lúc nào cũng phải vẽ sơ đồ ra sổ để hoàn thành dàn bài. 

Outline càng chi tiết thì bài càng rõ ràng. Hồi trước mình bị lỗi này được nhắc hoài nên nhớ. Một phần nữa là do ảnh hưởng tính chất công việc sản xuất, luôn sắp xếp mọi thứ nên mình cũng xài ké xíu xíu. 

3. Dài dòng, kể lể 

Lỗi này khác lỗi trên là đã có outline/dàn ý, nhưng mỗi ý thì kể lể dài như đường Cách Mạng Tháng 8. Trong khi, với ý đó chỉ cần đi con đường đẹp Nguyễn Du là được.

Cách hạn chế: Chọn lọc chi tiết/ thông tin nào thật sự đắt và cần thôi. 

4. Không cảm xúc

Nêm nếm tâm tư tình cảm vô. Người sống sao thì viết vậy. Kết nối với mọi người, quan sát, cởi mở để thể hiện tâm tư. Ngoài ra cũng tận dụng các hư từ (thì, mà, là, chẳng, cũng…) để có sắc thái rõ hơn.

Viết

5. Chính tả

Khi học lớp viết, có trò chọn từ đúng chính tả. Ui, mình sai tới sai lui. Nên với chính tả, không bao giờ dám tự nhận là cảnh sát luôn. Chỉ dám rón rén mở từ điển ra tra trước khi nhẹ nhàng xin được có ý kiến. 

Cách hạn chế: Không có cách nào khác ngoài việc luôn tự nhắc bản thân phải có ý thức về việc viết đúng chính tả, xem điều đó là quan trọng. Đồng thời, chuẩn bị từ điển làm bùa hộ chính tả. Từ điển mình được các anh/chị đề xuất là “Từ điển Tiếng Việt" của Giáo sư Hoàng Phê.

6. Khoảng cách/ lỗi gõ bàn phím

Lỗi này chủ yếu do gõ chữ. Nhưng gặp hoài, nhất là khi bàn phím có trục trặc hoặc gõ nhanh quá không nhận ra.

Cách hạn chế: Gõ xong xem lại, sửa đến khi nào thấy hết thì thôi.

7. Câu dài 

Viết một câu mà dài thăm thẳm như phim Ấn Độ. Câu không có một dấu phẩy dù xuống tận mấy dòng rồi. Lỗi này mình cũng hay có nè. Chủ yếu do ham viết nên viết một câu mà cứ thao thao bất tuyệt. Giờ đỡ xíu rồi. Vì mình thường được mọi người nhắc. Và đi học cũng được lưu ý.

Cách hạn chế: Mình hay sửa bằng cách đọc thần chú: 1 câu 1 ý. Hoặc viết xong đọc lại, thấy hết hơi là biết dài dữ lắm rồi. Vậy thì ngắt câu ra theo thần chú trên. 

8. Mỹ từ

Mình từng viết bài giới thiệu một thương hiệu mới. Viết xong đọc lại thấy kỳ kỳ nên nhờ cô giáo xem thử. Cô nhắn: “Em dùng nhiều mỹ từ quá”. Mỹ từ (từ đẹp nhưng ít dùng) nếu dùng nhiều sẽ làm bài viết trở nên bóng bẩy, không thực tế, xa vời đối với người đọc. 

Cách hạn chế: Có thể tiết chế mỹ từ hoặc dùng từ trúng ý nhất.

Chậm

9. Gửi

Cuối cùng, một điều mà mình nghĩ thật sự cần là: Chầm chậm đọc lại sau khi viết và trước khi gửi.

Trong quyển sách “Nghệ thuật thiết lập truyền thông" (Thầy Thích Nhất Hạnh), khi nói về vai trò của máy tính đối với việc truyền thông có viết rằng: “Thường thường, chúng ta hay hấp tấp gửi đi tin nhắn hay email. Viết xong là ta bấm ngay nút "gửi" và thư đi trong nháy mắt. Nhưng không cần phải hấp tấp. Chúng ta dư thì giờ để thở vào, thở ra một hơi trước khi bấm nút “gửi"...” Mình nghĩ email, tin nhắn hay nói chung là viết thì luôn cần chậm. Đọc lại sau khi viết và trước khi gửi sẽ giúp chúng ta hạn chế những lỗi có thể mắc phải. Đồng thời, cũng là gửi đi cùng với tâm yêu thương.

---

Có một câu mình cực kỳ tâm đắc: “Chúng ta là những con cá nhỏ, mỗi ngày đều mở mang" của “Ngày ngày viết chữ". Thật sự là ngoài những lỗi trên mình cũng còn nhiều lỗi khác lắm. Và mình biết không có cách nào khác là đối diện và kiên trì sửa mỗi ngày, cũng như luôn học hỏi để mở mang.

Mình trân quý tất cả những người đã hướng dẫn mình suốt thời gian qua. Đó là anh/chị trong các khoá viết, bạn bè, sếp, người đọc, khách hàng... Có khi góp ý về cách viết, có khi là tư duy, thái độ. Và mình sẽ luôn giữ thái độ khiêm tốn và cởi mở trước những lời góp ý.

Hy vọng bài viết của mình sẽ giúp cho ai đó hạn chế được những lỗi trên nhé. Và chúng ta sẽ từ từ sửa được thôi. Mình xin cámmm ơnnn và iu quý tất cả!

Tống Thuý Hằng

"Chậm" là những bài viết chia sẻ về việc học và viết.